Canlı yayında soruları yanıtlayan Kalın, Bartın’ın Amasra ilçesindeki maden ocağı patlamasıyla ilgili sorular üzerine, ailelerin madencilerin emanetleri olduğunu ve emanete sahip çıkmak için gereken her şeyin yapılacağını söyledi.
Hukuki ve idari soruşturmaların çabucak başlatıldığını, hususun etraflı halde araştırıldığını anlatan Kalın, Sayıştay’ın da madenin son 3 kontrol raporunu incelediğini bildirdi.
Muhalefetten gelen tenkitlere değinen Kalın, “Bu yansıları verirken nelerin yapıldığı ve yapılabilir olacağına dair fotoğrafı hakikat okumak lazım. Yani birinci günden bu türlü ‘kaza değil, cinayettir’ üzere bu türlü biraz siyasi ajitasyon ve istismar kokan açıklamaları bir kenara koyup sorunun özüne odaklanmamız gerekiyor.” diye konuştu.
Kazaların ve ölümlerin olmadığı bir maden işletmeciliğinin ülkü olduğunu, bunun için çalışmaya devam edeceklerini lisana getiren Kalın, “İyi uygulamalar, güzel pratikler neyse bunları da alarak bundan sonra bu cins hadiselerin yaşanmaması için gerekli adımlar atılacak.” dedi.
Soruşturma ve araştırmanın sonuçlarının görülmesi gerektiğini belirten Kalın, “Halkımız bu hususta müsterih olsun. Bu husus en ince ayrıntısına kadar incelenecek, bir ihmal varsa kesinlikle ortaya çıkartılacak ve bundan sonra bu tıp hadiselerin yaşanmaması, can kayıplarının olmaması için de teknolojik, idari, teknik manada ne gerekiyorsa bunlar kesinlikle yapılacak.” formunda konuştu.
“BU STRATEJİK BİR HATADIR”
Yunan yetkililerden gelen açıklamalar, adaların silahlandırılması üzere mevzular anımsatılarak, Türkiye ve Yunanistan ortasında sonuç verecek kapsamlı bir diyaloğun ne kadar mümkün olduğu sorusuna karşılık Kalın, Türkiye’nin başından bu yana diyalogdan, uygun bağlantılardan yana olduğunu söyledi. İbrahim Kalın, şöyle devam etti:
“Yunanistan’ın kendi başına, kendi zatında bir güç inşa etme imkan ve ihtimali yok, bunu lakin AB’ye ya da ABD’deki lobiye dayanarak yapabilir. Lakin biz şunu söyledik, bakın biz NATO’da müttefikiz, birebir coğrafyayı paylaşıyoruz. Karşımızda misal sınamalar ve meydan okumalar var. Terörizmden göç sıkıntısına, Ukrayna savaşından öteki bahislere kadar buralarda birbirimizle hengame etmemize gerek yok. Yunanistan kendi gücü ölçüsünde bir stratejik pozisyonlandırma yapsın, Türkiye’yle nasıl bir alaka içerisine girmesi gerektiğini buna nazaran tanımlasın. Diğerinden ödünç aldığı güç temerküzü ile bir diğer ülkeyle bağa girilmez. Bu stratejik bir yanılgıdır.”
Gayri Askeri Statüdeki Adalar’ın (GASA) silahlandırılmasının milletlerarası mutabakatlara muhalif olduğunu vurgulayan Kalın, bunu yıllardır açıkça söylediklerini hatırlattı. Kalın, “Bunun dışındaki her türlü hareketin sonucu olur. Yunan tarafına da bunu açıkça söylüyoruz. Bu adımları attığınız vakit bunlar karşılıksız kalmaz.” değerlendirmesinde bulundu.
Bunu batılı muhataplarına da ilettiğini, dün ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ile görüşmesinde, “Sizin verdiğiniz askeri teçhizatı GASA statüsündeki adalara sevk ediyorlar. Bunun farkında mısınız? Yunan tarafını uyarın, kendinizi kullandırmayın.” diye açıkça söylediğini belirten Kalın, onların da adım atacaklarını, tansiyondan yana olmadıklarını söz ettiğini aktardı.
“SAYIN PUTİN İLE BU BAHİSLERİ KONUŞABİLECEK BİR DİĞER ÖNDER KALMADI”
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, tahıl muahedesinin uzayıp uzamayacağına yönelik soru üzerine, Türkiye’nin mutabakatın müddetinin uzatılmasından yana olduğunu belirtti. Kalın, “Zannediyorum 16 ya da 19 Kasım’da müddeti bitiyor. 3, 6 ay ya da 1 yıl uzatılması istikametinde Sayın Cumhurbaşkanı’mız, Sayın Putin’e gerekli telkinlerde bulundu. Biz olumlu bir hava edindik. Ancak Ruslar net bir karşılık şimdi vermedi.” dedi.
“Ümitvar mısınız?” sorusuna karşılık Kalın, “Ben ümitvarım. Sayın Cumhurbaşkanı’mızın Sayın Putin’e bu husustaki teklifi, ricası bence karşılık bulacak. Aslında şu anda herkesin de söylediği üzere yani bu istikamette de sonuç alabilecek tek önder Cumhurbaşkanı’mız. Zira Sayın Putin’le bu bahisleri konuşabilecek bir öteki Avrupalı, Amerikalı başkan kalmadı.” tabirlerini kullandı.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı Martin Griffiths’in de bu hususta Rusya ile müzakere yürüttüğünü söyleyen Kalın, “Muhtemelen bugün, yarın konuşacağız, Moskova’dan edindiği intibayı kendisinden alırız lakin biz de Rus mevkidaşlarımıza birebir telkinlerde bulunmaya devam ediyoruz. Bize nazaran 6 ay ya da 1 yıl uzatılması ülkü olur.” diye konuştu.
Rus tahılının da büyük ehemmiyet taşıdığını anlatan Kalın, “Sayın Putin 150 milyon ton üzere bir sayı söylem etti. Bunun bir kısmını kendilerine ayırıyorlar, muhtemelen 3’te birini, lakin kalanını memleketler arası piyasaya verecekler, bu çok önemli bir sayı.” dedi.
“ÖNEMLİ BİR TEKLİF TÜRKİYE İÇİN”
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in, Türkiye’de büyük bir doğal gaz merkezi kurulmasıyla ilgili açıklamalarına ait sorulara karşılık da Kalın, bunun Türkiye için değerli bir teklif olduğunu, mevzunun tüzel, teknik bir sürü boyutu bulunduğunu kaydetti.
Kalın, Türkiye’nin son yıllarda, Bakü-Tiflis Ceyhan Ana İhraç Boru Sınırı (BTC) ile Trans Anadolu Doğalgaz Boru Sınırı (TANAP) ve Trans Adriyatik Boru Çizgisi (TAP) ve kendi içinde kurduğu doğal gaz boru çizgileriyle aslında çok önemli bir dağıtım merkezi olduğunu söyledi.
Avrupa’nın Rus gazı dışında alternatif bakacaksa gidebileceği iki yer bulunduğunu, bunlardan birisinin TANAP’ın kapasitesinin artırılması olduğunu anlatan Kalın, “Bu ne demektir? Azerbaycan gazına Türkmenistan gazının eklenmesi, tahminen ileride İran gazının eklenmesi. Ben bunun da imkansız olmadığı kanaatindeyim. Bu eklenip kapasite artırılırsa TANAP, Avrupa güç güvenliğinde çok kıymetli bir alternatif haline gelir.” sözünü kullandı.
Kalın, Türkiye’de doğal gaz dağıtım merkezine ait hazırlıkların başladığını belirterek, “Bu, Türkiye için orta, uzun vadede muazzam bir stratejik kazanım olacaktır. Türkiye’yi muazzam bir güç dağıtım merkezi, ülkesi haline getirecektir. Dahası şayet inşallah ileride Karadeniz’de, Akdeniz’de biz kendi doğal gaz rezervlerimizi bulursak bu altyapı, Türkiye’yi güç liginde diğer bir seviyeye taşıyacaktır.” değerlendirmesini yaptı.
TÜRK AKIMI’NA SABOTAJ GİRİŞİMİ
Putin’in, “Türk Akımı doğal gaz boru çizgisine yönelik sabotajın engellendiği” tarafındaki açıklamasının hatırlatılması üzerine Kalın, “Sayın Putin’in bize söylediği, Türk Akımı’nın Rusya’daki çıkış noktalarından birinde gerçekleşmiş. Yani Karadeniz’de değil, bize yakın bir tarafta değil, Rusya tarafında çıkış noktalarından bir adedinde 4 ya da 5 kişiyi gözaltına aldıklarını, tutukladıklarını söyledi. Ukraynalı. Yani o onlar kesin diyorlar. Bu Ukrayna’nın bir sabotaj teşebbüsü ve biz bunu engelledik diyorlar.” sözlerini kullandı.
Kalın, güvenlik önlemlerinin artırıldığını, Rus tarafının da bu istikamette adımlar attıklarını söylediklerini aktardı.
BOTAŞ’ın Rusya’ya yapacağı doğal gaz ödemelerinin 2024’e erteleneceği yorumlarının sorulmasına karşılık Kalın, bu mevzuda da görüşmeler yapıldığını söyledi.
Türkiye’nin güç noktasında bir düşüncesinin bulunmadığını kaydeden Kalın, ülkenin her türlü güç muhtaçlığının karşılanması için gerekli tüm önlemlerin alındığını, tedarik ve ödeme noktasında sorun olmadığını kaydetti.
Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenski’nin, “Putin ile müzakere tabanı kalmadı.” kelamlarının hatırlatılmasına karşılık da İbrahim Kalın, “Cumhurbaşkanı’mızın bu daveti hala baki. İlhak kararından evvel Sayın Zelenski görüşmeye hazırdı lakin Sayın Putin isteksizdi. Artık ilhak kararından sonra Putin, ‘ben görüşmeye hazırım’ diyor. Haklı olarak Ukrayna tarafı da ‘Rus askeri buralardan çekilmeden, ilhak kararı bilakis çevrilmeden bizim görüşecek bir şeyimiz yok’ diyor.” tabirlerini kullandı.
Bütün bu zorluklara karşın diplomasi kapısının açık tutulması gerektiğinin altını çizen Kalın, lakin bugünden yarına bir görüşme yerinin bulunmadığını, buna rağmen Türkiye’nin gayretlerine devam edeceğini söyledi.
“BUGÜNDEN YARINA PLANLANMIŞ BİR GÖRÜŞME TRAFİĞİ YOK”
“Sayın Cumhurbaşkanı, Suriye Cumhurbaşkanı ile kendi sözüyle vakti saati geldiğinde görüşürüz demişti. Bu vakit, saat ne kadar yakın ya da uzakta?” sorusu üzerine Kalın, “Şu anda bugünden yarına planlanmış bu türlü bir görüşme trafiği yok siyasi seviyede. İstihbarat görüşüyor, ilgili arkadaşlarımız görüşüyorlar, konuşuyorlar. Niçin? Zira Suriye konusunda siyasi sürecin ilerletilmesinden yanayız.” dedi.
Cenevre sürecinin yine canlandırılmasının kıymet taşıdığını, mültecilerin inançlı, onurlu biçimde geri dönmeleri için gerekli yer oluşmadan öbür alanlarda ilerlemenin mümkün olmadığını anlatan Kalın, kesinlikle öbür siyasi adımların atılması gerektiğini aktardı.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, “Mevcut tablo, Türk Silahlı Kuvvetlerinin Suriye’nin kuzeyindeki terör kümelerine yönelik muhtemel bir operasyonunu ne kadar etkileyebilir?” sorusuna da şu cevabı verdi:
“Etkilemez. Burada belirleyici olan bizim güvenlik telaşlarımız ve önceliklerimizdir. Cumhurbaşkanı’mızın koyduğu prensip çok açık. Artık dünya literatürüne girdi. Artık dünyanın çok farklı lisanlarına de çeviri edilir oldu. O hoş Türkçe tabirle bir gece birdenbire gelebiliriz. Bunu zannediyorum herkes anlıyor. Yani ne manaya geldiğini Suriye’den Türkiye’ye dönük güvenlik tehditleri devam ettiği surece bu doktrin orada olmaya devam edecektir.”
Ermenistan ile münasebetlere ait soru üzerine, İbrahim Kalın, “Önümüzdeki günlerde özel temsilcilerimizin, Dışişleri bakanlarımızın yapacağı görüşmelerin sonucunda bir ekip yeni adımların atılabileceği ihtimali üzerinde duruyoruz.” dedi.
“YIL BİTMEDEN SOMUT KARARA DÖNÜŞMESİ MUHTEMEL”
İbrahim Kalın, ABD ile F-16 modernizasyonu konusuna ait soruya, “Daha âlâ bir noktaya geldik. Artık 8 Kasım’da Amerika’da seçimler var. O seçimlerden evvel bu yasa tasarısının kongreye de tekemmül ettirilmesi ve idareye gelmesi beklenmiyordu. Hasebiyle muhtemelen Kasım sonuna yanlışsız bu süreç hızlanır.” karşılığını verdi.
ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Çaba Maddesi’nden (CAATSA) kaynaklı yaptırımların ve Türkiye’nin F-35 programından çıkartılmış olmasının haksızlığını ve hukuksuzluğu da kayda geçirmeye devam edeceklerini belirten Kalın, “F-16 oldu, F-35’leri unuttuk diye bir tavır içerisinde değiliz.” diye konuştu.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, F-16’lar konusunda olumlu bir süreç işlediğini belirterek, “Zannediyorum bu yıl bitmeden bunun bir somut karara dönüşmesi kuvvetle olasıdır.” sözünü kullandı.
(AA)